Əcdadlarımıza baxdıqda bizim həyat daha təhlükəsiz və stabildir. Bizlərə vəhşi heyvaların hücum təhlükəsi yoxdur, aclıq və xəstəliklərin bir çoxları həblərin vasitəsi ilə müalicə olunur.

 Bəs niyə bizdə qorxu hissi var, qorxu hissi təhlükələrlə birlikdə getməməliydimi?

Sizə müasir zamanda insanların çoxusunun niyə fobiyadan əziyyət çəkdiklərini və bu qorxularla necə mübarizə aparmağın yollarını açıqlayacayıq:

Qədim insanlar təbiət hadisələrinin elmi izahını verə bilmirdi, onları ildırım, göy gurultusu və vəhşi heyvanlar qorxudurdu. Əjdadlarımızın qorxusu real təhlükə ilə izah olunurdu, gündəlik həyatda sağ qalma sualı hər an aktual idi, amma bununla bərabər qidanın tapılması üçün  hər an qorxu hissinə qalib gəlməsi gərəkirdi. Bu hissləri siz ancaq Sibirdə tayqa meşələrində əli yalın vəhşi ayı ilə rastlaşdığınızda keçirə bilərsiniz. Müasir zamanda insanların əksər həyatı belə bir təhlükədən tam uzaqdır.

Müasir insanın fobiyası obyektiv deyil, yanı əcdadlarımız bilirdi ki, canavar qorxuludur, çünki canavar onu yeyə bilərdi. Müasir insanın fobiyasının nədən doğması çox hallarda sual altında olur. O qorxur amma bilmir, nədən və hansı səbəbdən.  Belə qorxular getdikcə əsəbi qorxuya çevrilir və belə fobiya ilə mübarizə aparmaq çox çətindir.

Qorxu qadağadır!

Bu tip qorxular arxaikdir, bizim əcdadlarımız vəhşi təbiətdə yaşayaraq sürətli olmaları tələb olunurdu, ona görə "vur ya qaç" şüuraltı reaksiyası yaranmışdır və indi bu qorxu tipi evalutsiya edərək əsəbi qorxu halına gəlmişdir.

Freydə görə şüuraltı olaraq  hər hansı qarşımıza qoyduğumuz məqsədə doğru hərəkət ediriksə və bu yolda hər hansı manelərlə rastlaşırıqsa o zaman daxili genetik mədəniyyətimizdə narazılıq yaranır, nəticədə bu işin bizə görə olmadığını anlayırıq və qorxu vasitəsi ilə qadağa formalaşır.

Müasir zamanda qorxmaq utancvericidir!

Müasir insanın ən böyük səhvlərindən biri proqres nəticəsindən insani hislərdən uzaq düşə biləcəyi düşüncəsidir. İndiki zamanda insanlar qorxu hissi nəticəsində affekt halındadırlar, nəticədə daha çox narahat və həyəcanlı olurlar. Çox hallarda insanlar hər şeydən danışırlar: işıq pulundan, müğənilərdən, siyasətdən,  amma nəticədə heç nə danışmırlar şəxsi hissləri, düşüncələrindən bir kəlmə belə dilə gətirməkdən çəkinirlər. Zəif tərəfləri göstərməkdən qorxuruq. Bu da təsadüfi deyil, yaxınlarımız ən yaxşı halda bizə məsləhətlər verəcək, nəyisə səhv etdiyimiz üçün qınayacaq, amma çıxış yolunu göstərməyəcək, vəziyyətdən çıxmamız üçün yardım etməyəcək. Daha dəhşətlisi isə bizim zəif tərəflərimizi bilərək özümüzə qarşı istifadə edə bilmələri olacaq.

Müasir zamanda hislərimizi idarə etmə kimi qəribə illüziya mövcuddur. Çox maraqlıdır insanlar hisslərini niyə idarə etmək istəyirlər?  İnsan qorxduqda özünü gücsüz hiss edir. Müasir dünyamız isə bizdən güclü olmağımızı tələb edir. Müasir insan ilkin olaraq öz qorxusunu etiraf etməlidir və daha sonra qorxunun səbəbini aradan qaldırmalıdır.

İnsanlar necə özlərindən qaçırlar və qorxunu aldatmağa çalışırlar?

İnsanların ən böyük qorxularından biri özlərini tanıması ilə bağlıdır. Bizlər o qədər sosial, iş və ailə qayğıları ilə başımızı doldururuq ki, özümüzlə daxili eqomuzla söhbət etməyək. Boş qaldığımız zamanda isə telefonda ya oyun oynayırıq ya da sosial saytlarda yenə kiməsə fikir bildiririk. Bizə elə gəlir ki sakitlikdənsə səs-küy yaxşıdır. Daima nə isə baş verməlidir ki, biz özümüzü unudaq, amma unudurq ki, özümüzü tanımadan, bizi narahat edən qayğılardan, hislərdən nə qədər qaçacağıqsa, problemlərimiz o qədər böyüyəcək və artıq öhtəsindən gələ bilməyəcək bir fobiyaya çevriləcək.

Qorxuya qalib gəlmək olarmı?

Hamı qorxu hissindən can qurtarmaq istəyir, amma sizi məyus edəcəyik: bu mümükün deyil

Mənə kimsə deyəndə ki, heç nədən qorxmuram, mən o insandan çəkinirəm. Çünki manyaklar heç nədən qorxmurlar və ağılarına gələn fikri həyata keçirərək insanları qətlə yetirə bilərlər.

Ona görə qorxduğunuza görə narahat olmağ lazım deyil. Bəzi anlarda qorxu sizi təhlükədən qorumaq üçün şüraltı yeganə sərhəddir. Sadəcə çox qorxuya da qapılmaq lazım deyil, hər şeyə şüurla yanaşmaq lazımdır, məsələnin nəticəsini aradan qaldırmaq istəyirsizsə səbəbi araşdırın. Səbəb aradan qalxdıqda isə qorxu da olmayacaq.

atv.az